Resveratrol คืออะไร? ทำไมจึงถูกขนานนามว่า “สารชะลอวัยจากธรรมชาติ”

Resveratrol คืออะไร?
Resveratrol เป็นสารประกอบฟีนอลิก (polyphenol) ในกลุ่ม stilbenes ที่พบในพืชบางชนิด เช่น:
ผิวองุ่นแดง
ไวน์แดง (Red wine)
เบอร์รี่ (เช่น บลูเบอร์รี่, แครนเบอร์รี่)
ถั่วลิสง
Knotweed (พืชที่มักใช้สกัดในผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร)
Resveratrol ทำหน้าที่เป็นสารป้องกันตัวเองของพืชเมื่อต้องเผชิญกับเชื้อรา หรือภาวะเครียดจากสิ่งแวดล้อม และเมื่อรับประทานเข้าสู่ร่างกายมนุษย์ ก็แสดง ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ และกระตุ้นการทำงานของยีนที่เกี่ยวข้องกับ อายุยืน เช่น SIRT1


ประโยชน์ทางสุขภาพของ Resveratrol
1. ชะลอวัยและเสริมอายุขัย (Anti-aging & Longevity)
Resveratrol ถูกศึกษามากในการกระตุ้นยีน SIRT1 ซึ่งเกี่ยวข้องกับการชะลอความเสื่อมของเซลล์ และกลไกคล้ายกับการจำกัดพลังงาน (Caloric Restriction) ซึ่งแสดงผลเพิ่มอายุขัยในสัตว์ทดลอง
แหล่งอ้างอิง: Nature. 2006;444(7117):337342

2. ต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant)
ช่วยลดความเสียหายของเซลล์จาก oxidative stress ซึ่งเป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้เกิดการอักเสบเรื้อรัง โรคหัวใจ และมะเร็ง
แหล่งอ้างอิง: Free Radic Biol Med. 2011;51(5):10201035

3. ป้องกันโรคหัวใจและหลอดเลือด (Cardioprotective)
ลด LDL (ไขมันเลว)
เพิ่ม HDL (ไขมันดี)
ยับยั้งการเกาะตัวของเกล็ดเลือด
ลดการอักเสบในผนังหลอดเลือด
นี่คือเหตุผลที่บางงานวิจัยเชื่อว่า resveratrol อาจมีส่วนใน French paradox คนฝรั่งเศสบริโภคไขมันสูงแต่มีอัตราโรคหัวใจต่ำ
แหล่งอ้างอิง: Am J Clin Nutr. 2004;79(4):586593

4. ลดความเสี่ยงโรคเบาหวาน
Resveratrol ช่วยเพิ่มความไวต่ออินซูลิน (insulin sensitivity) และลดระดับน้ำตาลในเลือด
แหล่งอ้างอิง: Cell Metab. 2012;15(5):655660

5. อาจช่วยต้านมะเร็งบางชนิด
แม้ยังอยู่ในขั้นการศึกษา แต่มีหลักฐานว่า resveratrol สามารถยับยั้งการแบ่งตัวของเซลล์มะเร็ง, กระตุ้นการตายของเซลล์ (apoptosis), และต้านการแพร่กระจาย
แหล่งอ้างอิง: Cancer Lett. 2008;269(2):343361

6. ปกป้องสมอง และลดความเสี่ยงโรคอัลไซเมอร์
Resveratrol ลดการสะสมของเบต้า-อะไมลอยด์ (beta-amyloid) ซึ่งเป็นสารก่อโรคอัลไซเมอร์ และมีฤทธิ์ต้านการอักเสบในระบบประสาท
แหล่งอ้างอิง: Neurochem Int. 2015;89:227233

7. เสริมสุขภาพผิวและชะลอริ้วรอย
Resveratrol นิยมใช้ในครีมบำรุงผิวและอาหารเสริมเพื่อชะลอการเสื่อมของเซลล์ผิว ช่วยให้ผิวดูอ่อนเยาว์ ลดเลือนจุดด่างดำ และป้องกันรังสียูวี
แหล่งอ้างอิง: J Drugs Dermatol. 2014;13(12):14671472

ปริมาณแนะนำและข้อควรระวัง
ปริมาณที่ใช้ในงานวิจัยอยู่ที่ประมาณ 150500 mg/วัน ในรูปแบบอาหารเสริม
ในไวน์แดง 1 แก้วมี Resveratrol เพียง ~13 มิลลิกรัมเท่านั้น
ข้อควรระวัง: ไม่ควรใช้ร่วมกับยาละลายลิ่มเลือด หรือผู้ที่มีภาวะเลือดออกง่าย เพราะ resveratrol มีฤทธิ์ยับยั้งการเกาะกลุ่มของเกล็ดเลือด

สรุป
Resveratrol เป็นสารธรรมชาติที่มีคุณสมบัติ ต้านอนุมูลอิสระ, ลดการอักเสบ, และ เสริมสุขภาพหัวใจ สมอง และผิวพรรณ นอกจากนี้ยังได้รับการศึกษาในด้านการชะลอวัยและอาจมีผลในการป้องกันโรคเรื้อรังในอนาคต แม้ว่าปริมาณในอาหารทั่วไปอาจน้อย แต่สามารถเสริมได้ผ่านผลิตภัณฑ์เสริมอาหารภายใต้การดูแลจากแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญ